E dua kaq shumë Damaskun, sa i fshihem mallit për të..!
1.
E dua kaq shumë Damaskun, sa i fshihem mallit për të, për të mos e lënduar me paaftësinë time për t’i shkuar nga pas, ashtu siç e meriton. Gjithësesi, në thelb, mbetem i dashuruar pas emrit DAMASK (a Dimeshk, Damas a Damascus), historisë shumëshekullore, personazheve-çelës, parfumit e jaseminës damaskene, zambakut e amberit damasken…
2.
Nuk ka në botë si Damasku me bukuritë e tij, me lagjet e moçme, me xhamitë e lashta, me shpirtin e bujarisë, me frymën sufiste e mistikën e sokakeve të vjetra, me pleqtë me bastun, me tespihët e dhikrit në dorë, me minaret e gurta, me mekamet e sahabëve, salihinëve, eulijave..!
Nuk ka në botë si minaret e Damaskut, as si ezani i tyre, as si mexhliset e dhikrit brenda xhamive, as si tubimet e dijes, respekti ndaj hoxhallarëve e nxënësve të tyre..!
Nuk ka si buka e Damaskut nga furrat e lagjeve; furrtarët punojnë gjithë natën. Që para ezanit të sabahut njerëzit gjejnë ragifet (petat) e nxehta të gatshme për mëngjesin tipik të këtij qyteti me aromë kafeje, përzier me helë, zbukuruar me një gem jasemine..!
Nuk ka si uji i Damaskut; i pastër, i ftohtë, i rrjedhshëm, bekim, si Syri i Fixhës, që furnizon një qytet me burimin e tij të kulluar, prej të cilit ujiten kopshtet e bekuara të Gutas, mbushet gota e qelibartë që shoqëron kafenë e mëngjesit me një tufë lulesh me petale të bardha anash, në tryezën e shtruar në oborrin e lagur të shtëpisë së vjetër, zbukuruar me pemë e gjethe, të cilat jetojnë dashurisht në harmoni me rrezet e diellit e cicërimat e zogjve të sabahut shamit… Nuk ka si uji i Shami Sherifit!..
Nuk ka si Damasku dhe njerëzit e tij..!
3.
Damasku ka tekat e veta, që realisht i shkojnë, ia shtojnë sharmin e bukurinë, aq sa nuk të bëhet të jetosh pa tekat e tij, sikurse jasemina me petalet e bardha dhe gjethet plot jetë, që shpërndan eliksir shekujsh, teksa kushton shtrenjtë tregjeve të mbyllura të zemërmëdhenjve, që natën bëjnë ditë në kërkim të një shkronje.., ‘ja’: jaseminë..!
4.
Damasku, qyteti i dijes, i dijetarëve, i hoxhallarëve, i atyre të vërtetëve, i Hoxhës. I miri Hoxhë. Sa më merr malli për të, sa jetim ndjehem pa zanin e tij, sa larg i rri idesë së kthimit në Damask; është mbyllur një derë që hapej me dritën e fytyrës së tij si Hanë e plotë! Është tretur mundësia e asaj telefonate, pas së cilës dëgjohej zëri i tij i mekur, i gëzuar, që më uronte mirëseardhjen! – “Zotëria im, erdha në Damask! A mund të vij për vizitë?”… Nuk vononte takimi e bota shkrihej para duarve të Mësuesit…
Subhanallah, ç’vlerë kanë vendet, pa të zotët e kujtimeve..? Po rrugët, pa bardhësinë e jaseminës, bardhësia e së cilës bën xheloze edhe vetë borën..!
E, si mos ta dua një vend, që më lidh me dashnitë e zemrës, edhe kur të zotët e tyre nuk janë më?!
5.
Edhe në tavafet përreth Qabes së Madhnueshme, grupet nga qytetërimi i jaseminës, bëjnë nishan. Pavarësisht se krejt janë të barabartë në këtë vend, ata sërish dallojnë, si në çdo fushë të jetës!
Dallojnë, të veshur me petkat e bekimeve të Resulullahut (a.s.): “Allahume na e begato Shamin tonë!”.., lutje, që përmbledh në vetvete mirësitë e krejt kësaj bote për tokën e bekuar dhe njerëzit e saj..!
6.
Nuk ka në botë si Damasku..! Nuk ka si jasemina..! Nuk ka si burimi i Fixhës në luginën e Beredasë..! Nuk ka si kafja e mëngjesit në oborrin shamit..! Nuk ka si safalleku i xhamisë së madhe të shekujve të lavdisë..! Nuk ka si qëndrimi para duarve të Murshidit, aty ku mblidhet krejt dashnia e shpërndarë në galaktika dhe, bota, me ç’ka brenda, nuk peshon më asgjë…
7.
Damask… Frymë… Shekuj… Kujtime… Zambak… Minare… Krenari…
Imam Muhamed Bardhyl Sytari
Mekë, 8 gusht 2019
Shkodër, 8 gusht 2021